Ngày nhỏ, quà mẹ sắm về từ chợ, xa xỉ nhất chắc có lẽ là món bánh cam.
Bánh cam ở miền Nam người Bắc gọi bánh chiên. Nhưng tôi thích mẫu tên gọi bánh cam – nghe nó ngọt ngào và rộng rãi hình ảnh hơn. Bánh nhỏ, tròn, tầm trái ổi vừa vừa. Phần vỏ bột nếp bên ngoài được rắc thêm lớp áo hạt mè trắng, xong đem rán vàng ruộm nhìn hệt trái cam chín… tí hon.
Bên trong lớp vỏ bánh là phần nhân đậu (đậu xanh hoặc đậu đen) ngào tuyến phố. Ngon lắm, hẳn nhiên, cơ mà cũng… đắt lắm ví như so với túi tiền các bà nội trợ quê như mẹ. Vậy nên mới xếp bánh cam vào hàng “ăn chơi xa xỉ”.
![]() |
Thời bao cấp, những nguyên liệu chế biến thực phẩm “cao cấp” như dầu ăn, tuyến phố cát… đều rất thảng hoặc hoi. Khổ mẫu là với bánh cam thì nhân bánh chẳng thể ngào bằng đường đen. Còn nhớ, tiền sắm loại bánh cam thời đó có thể đem tậu nguyên cây mía róc hay túm kẹo bột. Vậy nên chợ quê ít lúc người ta làm cho bánh cam để bán. Lâu lâu mới sở hữu. Mà khi có cũng chỉ đa phần các các bạn “đại gia” mới dám đụng tới.
Ký ức của tôi về sắc, hương, vị của món bánh cam quả rất tuyệt vời. Chỉ cần nhìn thôi cũng đã thấy ngon, bởi màu sắc tự nhiên của bánh cam cá tính hơn rộng rãi so với các thứ bánh truyền thống khác. Bao giờ sở hữu bánh tôi cũng ko ăn vội, cứ cầm trên tay mà nhắm nhía loại sắc da vàng ruộm điểm hạt mè lấm tấm, căng mũi hít hà mùi dầu cừu, mùi nếp, mùi mè thơm lựng.
ko cứ gì khi còn nóng, dòng bánh cam khi đã nguội vẫn còn rất thơm. Nhắm nhía, hít hà chán chê xong tôi mới đưa lên miệng khẽ cắn “rộp” miếng vỏ bánh rán giòn. Cắn, nhai từ từ từng chút một để cảm nhận vị bột nếp rán ngoài giòn trong dẻo, vị bùi thơm của mè, ngậy béo của dầu rán quyện cộng lớp nhân đậu ngào tuyến phố ngọt lịm, thơm phưng phức bên trong, kích thích vị giác đến khôn cùng.
Trong ký ức ngày thơ đấy của tôi, hương vị bánh cam ăn từ miếng đầu tiên tới miếng rốt cục luôn ngon tuyệt như nhau, chưa bao giờ biết ngán.
Mẹ tôi tuy không phải “đại gia” nhưng thấu hiểu nỗi niềm của lũ con thơ luôn nuốt nước miếng mỗi lần theo mẹ đi ngang qua mẹt bánh cam nên lâu lâu cũng ráng bấm bụng chiều con: bỏ tiền tậu mấy mẫu bánh thay cho quà chợ thường ngày. Đừng mơ có phổ biến. Bao giờ gói bánh cam của mẹ mở ra cũng vừa vặn vẹo chia đủ mỗi đứa một mẫu. “Ẳn cho biết mùi bánh cam với người ta thâu (thôi), chớ bây ăn “đã cổ” thì có nước… bán nhà”.
Lý luận của mẹ kiểu bình dân, nhưng sau này lớn lên nghĩ lại tôi mới thấy thương mẹ hết sức. Bánh mua chia đủ phần con, còn phần mẹ ko thấy. Hỏi thì mẹ bảo: “Tao ăn rồi”. Chị hai nhất định ko tin, cứ bẻ đôi mẫu bánh cam phần chị, dúi một nửa vào tay mẹ. Nể lắm mẹ mới cầm cắn một miếng nhỏ cho xong rồi đưa trả chị. Chừng như mắt mẹ ươn ướt, mắt chị em tôi cũng ươn ướt.
Vị bánh cam ko biết có phải vì thế mà ngon ngọt, nhớ thương tới tận bây giờ?
y nguyên